Van ili ve çevresinde yaşanan 7,2 ve 5,6 büyüklüğündeki depremler, özellikle Van ili, ilçeleri ve kırsal bölgelerinde yapılaşmalarımıza zarar vermiş, bölge halkını güvensiz ve sağlıksız yaşam koşulları ile karşı karşıya bırakmıştır. Bölgede halen devam eden deprem koşulları, kentsel ve kırsal yapı stokunun aldığı orta ve ağır dereceli hasarlar ve iklim koşulları nedeniyle devam eden barınma ve sağlık sorunları henüz bitmemiştir.

Gerek yerel ve merkezi yönetimler ve gerekse tüm ülke çapındaki gönüllülerce, afet sonrası için yardıma seferber olunsa da, kentteki mevcut yapılaşmaların güvenli hale getirilmesi ve öncelikle de tehlike arz eden yapılarının tespit edilerek yıkımı, mevcut yapı stokunun incelenmesi, hasar durumunun ehil kişilerle ortaya konması acil bir zorunluluk haline gelmiştir. Yapılacak bu yapısal tespit ve değerlendirmeler, hasarlı yapıların yaratabileceği yaşam risklerinin önüne geçilmesi ve azaltılması için mutlak acil bir gerekliliktir.

Yaklaşık 60.000 yapının bulunduğu ilin tamamında bu çalışmanın hızla yapılmasının önemi nedeniyle; Van Valiliği, Van Belediyesi, TMMOB Mimarlar Odası, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası ortak bir protokol yaparak, kurumlar arası ortak bir çalışma yürütme kararı almış bulunmaktadır. Bu karar ile, Van Afet Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nca yürütülen hasar tespiti ve sonrasında yapılacak diğer çalışmaların sistemli ve sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmesine katkıda bulunmak üzere meslek odalarımız sorumluluk almışlardır.

TMMOB Mimarlar Odası ve TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası; yapıların tasarımı, projelendirilmesi ve uygulamasında birinci öncelikli meslek disiplinleri ve kamu yararını temel alan anayasal meslek örgütleri olmaları nedeniyle bu protokole esas meslek odaları olmuşlardır.

Bu protokol ile, TMMOB Mimarlar Odası, hasar tespiti konusunda deneyimli, afet ve hasar tespiti bağlamında ayrıca eğitim almış mimar üyelerinden gönüllü çalışmak isteyenleri organize etmektedir.  TMMOB Mimarlar Odası, tüm şube ve temsilciliklerinden hasar tespit çalışmalarına gönüllü olarak katılacak üyeleriyle birlikte 28 Kasım Pazartesi gününden itibaren deprem bölgesinde göreve başlayacaktır. 

Doğal ve yasal olarak afet yönetim mekanizmasının bir parçası olan mesleki disiplinlerimiz ve meslek örgütlerimizin bu süreçte yer almasının, sağlıklı bir afet yönetimi yaklaşımı için ön koşul olduğu bilinmektedir. Bir diğer önemli hususun da bu protokolun Belediye ve Valilik arasında işbirliğini öngörmesidir. Zira daha önce Odalarca hazırlanan raporlarla ve bildirilerde defalarca vurgulandığı gibi; afet yönetimi ile ilgili olan “bütün kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapma ve koordinasyon sağlama ilkesini esas alan çağdaş ve bilimsel ilkelere uygun” yönetim sistemi kurulması zorunluluğu vardır.

Bu nedenle, kurumlar arası işbirliği çerçevesinin, yaşamın normale döneceği ana kadar sürdürülmesi için ek protokollerle geliştirilmesi gerekmektedir. Kurulduğu günden bu yana toplum hizmetinde olmayı temel ilke kabul eden Odamız, bu süreçler için de hazır olduğunu kamuoyuna ve ilgililere iletmektedir.

Saygılarımızla,

TMMOB
Mimarlar Odası