Avrupa Mimarlar Konseyi (ACE), aralarında Mimarlar Odası’nın da bulunduğu üyelerinin desteğiyle, ekonomik krizin Avrupa’da mimarlık mesleğine etkileri konusunda üç ayda bir anket çalışması yürütüyor. Bu anketlerden sonuncusu, 2009 yılının son çeyreğini içine alan Aralık ayında gerçekleştirildi. Son anket sonuçları, kamu sektörünün mimarlık hizmetlerine ayırdığı payın düşmekte olduğunu gösteriyor. Ankete göre, inşaat sektörüne Avrupa düzeyinde ve ulusal düzeyde yatırım yapılacağına ilişkin kamunun verdiği taahhütlere rağmen, mimarlar önümüzdeki dönemde kamu sektörü tarafından binalara yapılan harcamaların önemli ölçüde düşmesini bekliyorlar.

ACE anketine göre mimarlar, kamu sektörüne yaptıkları işlerde artış olması konusunda 2009 yılı boyunca diğer yıllara kıyasla daha kötümser bir yaklaşım göstermektedirler. Kamu otoriteleri, Avrupa ekonomisinin içinde bulunduğu krizden çıkmasına yardımcı olmak için binaların yenilenmesi veya inşasına yapacakları yatırımları artırma taahhüdünde bulunmuştur. Fakat mimarların beklenti ve düşüncülerini yansıtan ankete göre, kamu sektörü bu taahhüdü yerine getirmemektedir. Anket sonuçlarına bakılırsa, Eylül 2009’daki % 26’lık orana kıyasla, şimdi mimarların sadece % 16’sı kamu kesiminden gelen işlerde bir artış olacağını düşünmektedir. Bu özellikle, 2008 yılı sonunda kabul edilen Avrupa Ekonomik Kurtarma Planıyla bir çelişki oluşturmaktadır.

Son anket sonuçları, daha önceki çeyrekteki sonuçlara benzer şekilde, mimarlık mesleğinin ekonomik kriz açısından en karanlık zamanını henüz yaşamamış olduğunu göstermektedir: Son ankette verilen cevaplar, 2008’den beri mimarlık bürolarının % 41’inde işten çıkarmalar olduğunu; % 17’sinin de önümüzdeki 3 ayda daha çok işten çıkarma yapmayı beklediğini göstermektedir. Eylül 2009’daki ankette elde edilen % 24’lük orana kıyasla, bu kez mimarlık bürolarının sadece % 22’si önümüzdeki dönemde daha çok iş almayı beklemektedir. Bu nedenle, 2010 yılının ilk çeyreği için beklenen iş yükü konusunda kötümser bir yaklaşım izlenmektedir.

Önümüzdeki dönemde iş yükünün düşeceğine ilişkin beklenti düzeyi Eylül ve Aralık 2009 anketlerinde % 33 oranında sabit kalmıştır. Bununla birlikte, mimarların toplam iş yükünün % 46’sını oluşturan özel konut sektörüyle ilgili olarak, mimarların % 16’sı (Eylül 2009’la aynı oranda olmak) geleceğe iyimser bakmaktadır. % 47’si ise (Eylül 2009’daki % 44’lük orandan daha fazla) gelecekte iş alabilme konusunda karamsar düşünmektedir. Ticari yapılar alanındaki karamsarlık düzeyi % 53’ten % 58’e çıkarken, iyimserlik düzeyi % 12’den % 10’a inmiştir. Ticari işler mimarların toplam iş yükünün % 23’ünü oluşturmaktadır.

ACE, internet üzerinden yaptığı bu üç aylık anketleri, ekonomik krizin Avrupa’da mimarlık mesleği üzerindeki etkisini değerlendirmek için yürütmektedir. Anketlerin, iyimserlik oranı ve iş yükünün artması konusundaki beklentilerin oranında tespit edilen artışlar yoluyla krizin ne zaman biteceği hakkında tahmin yürütmeye olanak vereceği düşünüldüğünden, önümüzdeki dönemde de düzenlenmesi planlanmaktadır. Bu son anket bu zamana kadar yapılmış anketler arasında belki de en kaygı verici olanıdır, çünkü mimarlar inşaat işlerine yönelik kamusal fonların artacağına ilişkin taahhütlere ve 2009 yılı boyunca yayınlanan çeşitli kurtarma planlarına güvenmiş, fakat bu taahhütlerin hayata geçtiği görülememiştir. Her ne kadar bu anket bir kamuoyu yoklaması şeklinde olduysa da, Aralık 2009’da yapılan bu son anketin sonuçları, istatistiksel güvenilirliği sağlamak için ülkelerden alınan cevap oranlarına göre ağırlıklı olarak değerlendirilmiş ve yayınlanmak üzere derlenmiştir.

Anket sonuçlarına ilişkin ayrıntılı sunuma dijital ortamda ulaşmak için:
www.ace-cae.org/docs/aceinfo/overview/Fourth_Econ_Survey_Dec_09.pdf